Technische specificatie - dynamische website

Inleiding

LETS staat voor “Local Exchange and Trading System”. Vrij vertalen we dit wel eens als “lokaal uitwisselings systeem”. Het ruilsysteem in deze vorm ontstond in een plaats in Canada waar op korte termijn de werkverschaffing en dus rechtstreeks de inkomsten van mensen wegtrok. Uit noodzaak gingen zij weer ruilen, maar dan wel op een eigentijdse manier. Nadien heeft het idee zich snel verspreid over de hele wereld.

Situatieschets

Eva knipt mijn haar. Precies zoals ik het wil. Gewoon thuis in mijn keuken, terwijl we kletsen over LETS en andere ditjes en datjes. Dat bespaart me heel wat saaie bezoekjes aan het kapperssalon, een hoop tijd en een geforceerde babbel. Ik laat Richard wel eens genieten van een heerlijke maaltijd. Ik kook voor hem dan een extra portie. Voor mij geen werk en voor hem een aangename afwisseling. Richard tuiniert graag. Hij helpt samen met Theo bij Marko de tuin heraanleggen. Een zware klus als je het alleen wil doen, en een onvergetelijke dag met z’n allen. Diezelfde Marko kan dan weer goed sleutelen. Hij herstelt de fiets van Eva in een handomdraai. Eva doet iets voor mij. Ik doe iets voor Richard. Richard en Theo helpen Marko. Marko doet iets voor Eva. Zo werkt LETS.

“Voor mij is het het leukste dat je dingen sámen kan doen. Sámen naar toneel met een even grote fan als ik. Maar ook samen schoonmaken. Dat is én plezant, én het gaat veel sneller. Ik vind het ook tof dat je een natuurlijke uitwisseling in geven en ontvangen ervaart.” - Jonathan.

“Ik ben een alleenstaande moeder. Ik kan lekker koken en ik organiseer kinderfeestjes. Soms voelde ik me wat alleen. Ik moet met weinig zien rond te komen. Babysit kost geld, dus ik ging niet vaak uit. Via LETS kook ik nu af en toe voor een feestje of receptie en ik hou leuke kindernamiddagen. In ruil komt Philip babysitten en krijg ik planten en struiken uit de tuin van Stef. In kan weer meer uit en heb vaker een leuke babbel.” - Malika.

Technische specificaties

Een LETS-systeem bestaat uit de volgende basiselementen:

1. Een groep mensen met een vraag- en aanbodlijst. Hoe groot de groep moet zijn om het systeem te laten werken is afhankelijk van de groep en het doel van het systeem. Met een minimum van 10 mensen kan een groep meestal vrij vlot starten. In die eerste periode is het DOEN belangrijk, en leren aanvoelen of het goed werkt voor iedereen.
2. Een eenheden-stelsel. Bij de opstart van een LETS-systeem moet je de waarde van een LETS-eenheid bepalen. Als maatstaf voor dit stelsel kan alles dienen, zolang de mensen binnen deze gemeenschap deze afspraak onderschrijven. Een voor de hand liggende en veelgebruikte mogelijkheid in Vlaanderen is om de waarde gelijk te maken aan een tijdgebonden gegeven (vb. een uur werken is 20 eenheden). Dat maakt de LETS-groepen zoals wij die kennen eigenlijk tot “tijdbanken”.
3. Een softwaresysteem voor de administratie. Afhankelijk van de grootte van de LETS-groep kan je dit in het begin al dan niet per computer bijhouden. Als je een LETS-groep wil opzetten die flexibel is, dan moet je administratie op termijn wel makkelijk kunnen werken voor iedereen.
4. Een gids of krant waarin de LETS-leden kenbaar maken wat ze aan te bieden of nodig hebben. Deze gids wordt regelmatig herzien en opnieuw (eventueel via de online software) beschikbaar gesteld. Alle LETS-leden kunnen gratis hun vraag en aanbod aanpassen en beheren. En iedereen kan in de software zoeken naar goederen of diensten die hij/zij nodig heeft of hebben wil. In het begin volstaan soms enkele kopietjes en raak je zo makkelijk gestart.
5. Een manier om diensten te waarderen. Omdat LETS-eenheden alleen online, in de computer of het notitieboekje bestaan heb je geen papierengeld of munten nodig om te ruilen. Je waardeert of je wordt gewaardeerd aan de hand van een uitgeschreven bon of een online formulier die centraal verwerkt wordt. Een dienst die jij voor iemand verricht hebt, wordt op jouw stand bijgeteld en bij de ontvanger afgetrokken.
6. Een kerngroep. Net als in elk systeem moet er gecoördineerd worden. Het werk moet verdeeld worden, taken moeten opgenomen, enzovoort. De manier waarop deze kerngroep samengesteld wordt hangt af van de afspraken die er binnen de LETS-groep worden gemaakt. Maak het in het begin niet te moeilijk en leer stapsgewijs. Overregulering werkt voor niemand prettig.

Problemen bij LETS

• Het aantrekkelijke van LETS is meteen ook de achillespees. Het is immers in principe mogelijk dat een LETS-lid te ver onder nul gaat - met andere woorden een flinke verplichting ten opzichte van de andere LETS-leden opbouwt - en niet goed weet hoe het andere mensen iets kan teruggeven. Soms besluiten leden op dat moment de groep te verlaten.
• LETS is geen alles-oplossend wondermiddel. Bij mensen blijven bepaalde remmingen en weerstanden bestaan. Timide mensen zullen binnen LETS ook moeilijker de eerste drempels over geraken. Mensen die moeilijk neen kunnen zeggen, zullen wellicht ook niet het eerste uur assertiever worden.
• LETS-groepen draaien vrijblijvend. Het aanbod is soms beperkt en de vraag groot. Leden met een positief saldo kunnen van anderen niet ‘eisen’ dat op bepaalde vragen onmiddellijk wordt ingegaan.
• Mensen moeten vaak zelf het initiatief nemen om bepaalde vragen opgelost te krijgen. En soms kan het lang duren vooraleer anderen op een bepaald aanbod ingaan.
• Diensten binnen LETS zijn niet professioneel en dus bij voorbaat op individueel vertrouwen.

Authorisatie

• Het LETS- systeem is automatisch een gesloten systeem dat alleen door de leden gebruikt kan worden. Enkel de LETS-leden hebben afgesproken om met elkaar te handelen en de transacties te waarderen met LETS-eenheden. Voor mensen buiten het LETS-systeem hebben LETS-eenheden geen waarde. Ze zullen ze niet accepteren omdat ze er niets mee zijn.
• LETS-leden ruilen onderling hun aanbiedingen en vragen uit. De LETS-groep organiseert enkel het kader waarbinnen het ruilen zich kan ontplooien. Zij stelt de middelen ter beschikking waarbinnen leden met elkaar tot uitwisselingen komen.
• Als lid van een LETS-groep ga je eerst nadenken over je aanbiedingen en vragen. Het verloop van een lidmaatschap kan tussen verschillende groepen onderling sterk verschillen. Vanaf je lidmaatschap kan je ‘letsen’ of concreet: kan je je diensten aanbieden en van andere diensten gebruik maken. Afspraken over uitwisselingen van diensten of producten maken de LETS-leden onderling. Ook dit kan van groep tot groep erg verschillen. Het waarderen van een dienst gebeurt tegenwoordig met online software. De software verrekent de transacties op de standen van de vrager en de gever. Het netto-resultaat van alle verrichtingen is steeds nul. Alles wat op een rekening wordt bijgeteld, gaat er immers op een andere rekening af. Binnen een LETS-groep zijn er dus evenveel schulden als tegoeden.

Gebruikers (rollen)	Acties
Gebruiker	Registreert zich via een formulier. Na registratie ontvangt de gebruiker een activatiemail. Na klikken op de actievatielink in de activatiemail is de gebruiker geactiveerd in het systeem. Hierdoor is deze gebruiker een lid geworden!
Lid	Kan producten / diensten aanbieden. Kan producten / diensten aanvragen. Kan zijn / haar eiegen producten / diensten beheren. Kan berichten naar andere leden versturen. Kan reageren op nieuwsberichten en evenementen uit de ingeschreven groepen. Kan zich inschrijven in meerdere groepen (eventueel activatie door de groepscoördinator). Kan zijn / haar profiel aanpassen. Kan zijn / haar paswoord wijzigen. Kan zich uitschrijen!
Groepscoördinator	Kan alles wat een lid kan. Beheert de blog uit deze groep. Beheert de evenementen / agenda uit deze groep. Kan het profiel van de groep aanpassen. Kan leden toevoegen aan de groep. Kan leden uit de groep beheren. Kan alle inhoud uit deze groep bekijken (tekst, cijfers en grafieken).
Groepsadministrator	Kan alles wat een groepscoördinator kan. Bij de creatie van een nieuwe groep, wordt dit lid automatisch een groepsadministrator (eventueel na activitatie van de administrator) Beheert de groepscoördinatoren uit deze groep. Kan de rol toekennen aan leden uit deze groep (of afnemen).
Administrator	Kan alles wat een groepsadministrator kan. Beheert de groepsadministratoren uit alle groepen. Kan alle inhoud uit alle groepen bekijken (tekst, cijfers en grafieken).